مشاوره روانشناسي روابط اجتماعي

اعتماد به­ نفس نوجوانان را به جرات مي­توان يكي از مهارت­ هاي اساسي دانست كه تربيت و پرورش نوجوان يد مد نظر قرار داد. به­ دليل اهميت لاي اين دوره سني برخي روانشناسان آن را مرحله طوفان و آشوب زندگي مي­دانند. توجه به تغييرات و تحولاتي كه اين سن براي نوجوان پيش مي­آيد براي بسياري از والدين تربيت و نوع برخورد فرزند نوجوان­شان به­ يك معضل و دغدغه تبديل مي­شود. مسفانه كم نيستند تعداد والديني كه مسير اشته و ناست را براي رفر فرزند خود پيش مي­گيرند كه پيامدي جز غرق شدن مشكلات بيشتر ندارد. يك ضرب المثل معروف چيني هست كه مي­گويد:” اگر مي­خواهي كسي را يك وعده سير كني، به او ماهي بده؛ ولي اگر مي­خواهي يك عمر سيرش كني به او ماهي­گيري ياد بده”.

اين مثال به ستي منظور ما از آموزش مهارت هاي زندگي و تربيت ست نوجوان را زگو مي­كند؛ هدف ما ست ياد دادن ماهي­گيري و به­ عرتي كمك به رشد و استقلال نوجوان و قرارگرفتن مسير ست زندگي است. نوجواني دوره استقلال تيجي از خانواده و ورود به دنياي جديدي است كه طي كردن اين مسير بدون مجهز بودن به مهارت­هاي ضروري همچون اعتماد به­ نفس نوجوانان غير ممكن و حتي خطرآفرين خواهد بود. اين مقاله سعي ما براين است يك ابزار و مهارت مهم يعني اعتماد به­ نفس نوجوانانرا آموزش دهيم  و هم چنين به روش­هاي ارتقا و افزايش آن نيز توجه كنيم.

اهميت تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان

اهميت تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانانخيلي گسترده مي­شد. اما بديهي­ ترين دليل اهميت تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان اين است كه كودك خردسال شما ورود به نوجواني تغيير و تحولات جسمي و رواني گسترده و متفاوت از دوران كودكي را تجربه مي­نمايد.

دوره بلوغ و تحول جنسي و فيزيولوژيكي به خودي خود ملموس و حائز اهميت هستند كه به آموزش و مديريت والد و نوجوان نياز دارد؛ اما بخش نگران­كننده اين سن متوجه رشد روان و دگرگوني فكري و هيجاني است كه يد مورد توجه اساسي قرار گيرد. تحقيقات نشان داده است كه دوره نوجواني “قشر پيش­ پيشاني” كه مسئول تصميم­ گيري و برنامه ­ريزي براي انسان ميشد نسبت به “دامه” به عنوان مركز عواطف و هيجانات، رشد كندتري دارد؛ اين بدان معناست كه فرزند شما اين برهه زماني معرض احساسات و تصميم­ هاي عاطفي بيشتري قرار دارد كه بدون مديريت و كنترل صحيح مي­تواند عامل مهم آسيب براي نوجوان شد.

آموزش و تربيت صحيح اعتماد به­ نفس نوجوانان

يكي از روش­هاي كنترل هيجان به ­طور غير مستقيم ميتواند اعتماد به نفس و حل مسائل سايه آن شد كه به­ كارگيري آن بيشتر به اهميت تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان پي­ خواهيد برد. مسفانه برخي والدين از راهكارهايي مثل محدود كردن افراطي و كاهش روابط فرزندشان همسالان و جامعه استفاده مي­كنند و وابسته كردن بيش­ازحد آن­ها ، به غلط تصورمي­كنند به او كمك كرده اند. اما اين روش چق جواب مي­دهد؟ ما كه نمي­توانيم ابد او را حبس و به خود وابسته كنيم چرا كه دير يا زود، از طرق ديگر به اجتماع وارد مي­شود و آن­جاست كه اهميت آموزش و تربيت صحيح خود را نمايان ميسازد. اعتماد به­ نفس يكي از اين مهارت­ هاست كه ادامه به آن مي­پردازيم.

راهكارهاي افزايش اعتماد به­ نفس نوجوانان

راهكارهاي افزايش اعتماد به­ نفس نوجوانان بسته به اينكه نوجوان چه شخصيت و ويژگي­ هايي دارد حدي متفاوت مي­شد اما به ­طوركلي مي­توان خصوص راهكارهاي اعتماد به­ نفس نوجوانانبه روش­هاي زير اشاره كرد:

• نقاط مثبت و توانايي­ هاي خود را بشناسيد: ممكن است نوجواني بگويد “من هيچ ويژگي خوبي ندارم “، ” من سر پا اشته هستم”، ” من هيچ توانايي ندارم” و مواردي از اين دست كه پيشنهاد مي­كنيم مراجعه به مشاوره روانشناسي جست­وجوي صفات مثبت خود شيد و آن­ها را دسته بندي و يادداشت نمائيد. تهيه فهرست توانمندي­هاين شگفت­زده خواهيد شد و نسبت به خود حس مثبت پيدا مي­كنيد. اين مرحله يكي از مهم ترين راهكارهاي افزايش اعتماد به­ نفس نوجوانانمي شد، كه اهميت پرداختن به ­آن را دو چندان مي­كند.
• مسئووليت پذير شيد: خيلي از نوجوانان هستند كه احساس همه­ تواني و قت لايتناهي دارند كه از آن­ها برابر هر مشكلي حمايت مي­كند. به­ همين­ خاطر وقتي واقعيت دچارخطا و اشته مي­شوند شوكه مي­شوند و به­ جاي پذيرش خطاي­شان و احساس مسئووليت مقابل آن­ها ديگران را مقصر و سرزنش ميكنند ، و از آن­ها اجتناب مي­كنند.
• دست از سرزنش كردن خود برداريد: “من احمق هستم”، ” زم گند زدم”، ” دست و پا چلفتي هستم”؛ صحبت خيلي از نوجوانان مورد شكست­هايشان­ است. فراموش نكنيد هيچ فردي كامل و بي­عيب و نقص نيست و همه افراد شكست و ناكامي را كم و بيش تجربه كرده­اند، پس شما اولين و اخرين نفر نخواهيد بود.
• حضور فعال جمع: عضويت شگاه­ هاي ورزشي، فعاليت­ هاي فوق برنامه مسه ، حضور انجمن هاي محله، رفتن به مسجد محله و تقويت ورهاي معنوي و ارتط خدا، از جمله روش­ها القاي حس مهم و مفيد بودن و تعلق گروهي اين دوره مي­شد.

  ---

  بيشتر بخوانيد: مشاوره نظام وظيفه

  ---

تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان

بحث شركت كنيد: تعدادي از افراد اين دوره سني به ­دنل ييد و رضايت ديگران هستند به همين­ خاطر از اظهارنظر و ارائه عقيده مخالف جمع خودداري مي­كنند و مطيع و گوش­ به­ فرمان هستند. به ­ياد داشته­ شيد هر فردي براي خود راي و طرز تفكر خاصي دارد كه برخي مخالف و برخي موافق آن هستند و هيچ كس نمي­تواند همه را از خود راضي نگه دارد.

• نه گفتن: امروزه شاهد آمار رو به­ رشدي از افراد مصرف­كننده ­مواد هستيم كه وقتي علت آن را جويا مي­شويم اكثرا به ناتواني رد پيشنهاد دوسن براي مصرف مواد اشاره مي­كنند كه عليرغم ميل طني­شان نتوانستند مقابل خواسته­ هاي نابه­جاي دوسن نه بگويند. اگر فكر مي­كنيد اين مهارت ضعيف هستيد حتما به مشاور مراجعه و تحت آموزش قرار بگيريد.
• به خودن محبت كنيد: مقابل موفقيت­ها ولو كوچك و ناچيز، خريد يك هديه ساده، گفتن جملات مثبت و انرژي ­بخش به خودن پاداش دهيد.

لازم به ذكر است اختلالات طيف افسردگي و اضطراب و برخي اختلالات شخصيت كاهش ­اعتماد به­ نفس فرد رو به­ رو مي­شويم كه حتما يد تحت مشاوره خانواده و روان­ماني قرار گيرند. ادامه لازم مي­دانيم خصوص روش­هايي كه والدين مي­توانند رعايت آن­ها به تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان شان كمك نمايند اشاره­اي داشته شيم.

راهكارهاي تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان توسط والدين

راهكار­هاي تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانانتوسط والدين  نيز بي­شمار  مي­شد كه ما اين مقاله  كاربردي­ترين راهكارهاي تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان  توسط والدين براي شما آورده­ايم.

• الگوي عملي شيد نه صرفا كلامي: يكي از شكايت­هاي اصلي والدين اين است­:

” دوست دارم پسر يا دخترم مهماني­ها كه دعوت مي­شويم، احوال پرسي­كند، صحبت كند؛ اما هميشه پشت من يا پش قايم مي­شود يا خود را گوشي مشغول مي­كند. پيشنهاد ما به والدين اين است، از موثرترين راهكارهاي تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان توسط والدين، يعني “الگوي عملي” استفاده نمايند. بدين صورت؛ هر آن­چه را كه مايل هستيد به فرزندن ياد دهيد را مثال و نمونه به او نشان دهيد. البته نيد جنبه مقايسه همسالان و ايجاد حس تبعيض و سرزنش داشته شد.

• ابراز محبت كنيد: فرزندن را نامشروط و بدون هيچ اما و اگري دوست بداريد.  شما نيد او را از محبت خود محروم كنيد حتي اگر اشتهي از او سر بزند.
• براي تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان  صفات مثبت آنها را خطاب كنيد: پسرعزيزم…. دختر قشنگم…. عزيزه­دلم… پسرهوشم…. دلبندم…. دخترمهرنم….، اين­ لحن به او نشان مي­دهيد كه متوجه ويژگي­هاي مثبتش هستيد وآن­ها را به او يادآوري مي­كنيد.
• براي تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان  آنها مشوت كنيد: مورد حل مسائل و امور منزل دورهم جمع شويد و راجع­ به نحوه حل مشكلات نظرخواهي كنيد. مقابل نظرات يكديگرجبهه نگيريد و راه­كارهاي مختلف را هم امتحان كنيد.
• براي تقويت اعتماد به­ نفس نوجوانان به آنها حق انتخاب دهيد: فرزند شما حق دارد مورد نوع لس و پوشش و نيازهاي خود نظر بدهد و نيد او را از اين حق محروم كنيد چرا كه اين كار جرات و جسارت و نياز به استقلال او را سركوب مي­كنيد و اين براي يك نوجوان اصلا خوشايند نيست.

  ---

  بيشتر بخوانيد: مشاوره نظام وظيفه

  ---